قطره هاي چشمي مي توانند در درمان بيماريها يا رفع ناراحتيهاي چشمي بسيار مفيد باشند. اما مهم است كه بياد داشته باشيد كه تمامي داروها مي توانند عوارض جانبي داشته باشند. داروها بيماريها را درمان مي كنند اما مي توانند گاهي اوقات مشكل ايجاد كنند.

بسياري از بيماريهاي چشمي را مي توان با قطره ها درمان كرد. اغلب اثر داروها در چشم باقي مي ماند و فقط مقدار كمي از آن به ساير نقاط بدن ميرسد بنابراين خطر كمي نسبت به داروهاي خوراكي در ايجاد عوارض جانبي دارند.

بعضي از عوارض قطره هاي چشمي موضعي هستند بدين معني كه روي چشم اثر مي كنند ولي در تمامي بدن اثري ندارند. اما مانند هرگونه داروي ديگري قطره هاي چشمي مي توانند سلامتي شما از جمله سلامتي چشمانتان را به خطر بياندازند.

داروها را صحيح استفاده كنيد:
وقتيكه پزشك شما دارويي را برايتان تجويز مي كنند بايد نکات مهم زير را درنظر داشته باشيد:

• مطمئن شويد كه اسم دارو را مي دانيد. داروها همواره يك اسم ژنريك و يك اسم تجارتي دارند. اسم ژنريك را مي توان با حروف ريز زير نام دارو پيدا كرد.
• مطمئن شويد كه ميزان دفعات مورد نياز استفاده از دارو را مي دانيد.
• بروشور دارو كه حاوي جزئيات درباره عوارض جانبي و تذكرات لازم مي باشد را بخوانيد. چنانچه سئوالي داشتيد، با چشم پزشكتان تماس بگيريد.
• چنانچه در هنگام استفاده از دارو ناراحتي برايتان ايجاد شد بلافاصله با چشم پزشكتان تماس بگيريد.

گاهي اوقات چشم پزشك مي تواند داروي ديگري را تجويز كند يا از روش ديگري براي درمان استفاده كند. اما گاهي اهميت قطره هاي چشمي بحدي است كه ممكن است شما مجبور باشيد بعضي از عوارض جانبي را در ضمن درمان تحمل كنيد.

حساسيت ها
بياد داشته باشيد که هر گونه حساسيت دارويي را بايد به پزشک/چشم پزشک معالجتان اطلاع دهيد. هر دارويي ميتواند باعث ايجاد حساسيت شود حتي قطره هاي ساده كه احتياج به نسخه ندارند چون بهر حال حاوي مواد شيميايي هستند. گاهي اوقات داروهائي هستند كه ممكن است در گذشته براي شما مشكل آفرين بوده اند. مهم است كه هر گونه واكنش حساسيتي را که در گذشته داشته ايد به پزشك بگوئيد. واكنشهاي حساسيتي نسبت به قطرههاي چشمي معمولا باعث ايجاد خارش ،تورم وايجاد دانه هاي قرمز در اطراف چشم مي شوند. در صورت مشاهده هر يک از اين عوارض متعاقب مصرف قطره هاي چشمي حتماً با چشم پزشک خود تماس بگيريد.

قطره هاي چشمي مورد استفاده در معاينه چشمي

قطره هاي گشاد كننده : چشم پزشك از قطره هاي چشمي براي گشاد كردن مردمک چشم شما استفاده مي كند كه بدينوسيله مي تواند داخل چشم شما را ببيند. چون بعد از معاينه بدليل استفاده از دارو توسط پزشك رانندگي ممكن است مشكل باشد بهتر است شما ترتيبي براي رسيدن به خانه بعد از معاينه فراهم كرده باشيد .

قطره هاي بي حس كننده: بي حس كننده ها داروهاي از بين برنده درد مي باشند كه چشم هاي شما را در عرض چند ثانيه بي حس مي كند. اين قطره ها بايستي در مطب پزشك استفاده شود و هرگز در خانه بكار نرود. استفاده مكرر از آنها ميتواند به سطح چشم شما صدمات جدي بزند.

قطره هاي چشمي بدون نسخه
شما مي توانيد بعضي از قطره هاي چشمي را بدون نسخه خريداري كنيد اما به ياد داشته باشيد كه حتي اين قطره ها هم حاوي مواد دارويي هستند. قطره ها بايستي بر اساس تجويز پزشكتان و توصيه بروشور دارو استفاده شوند هر گونه علامتي كه قطره ها ايجاد كنند ممكن است واكنش حساسيتي باشد حتي قطره هايي بدون نسخه.

قطره اشك مصنوعي محلولي است براي مرطوب كردن چشمهاي خشك. شما ميتوانيد آن را به ميزاني كه نياز داريد استفاده كنيد. قطره هاي بدون ماده نگهدارنده براي افراد بدون حساسيت وجود دارند. قطره هاي ضد پرخوني وقرمزي حاوي داروهايي هستند كه چشمها را با منقبض كردن عروق سفيد ميكنند. اگرچه اين داروها باعث بهبود سلامتي چشم نمي شوند اما اين قطره ها از قرمزي چشمها كم مي كنند. معمولا اگر زياد استفاده نشوند بي ضرر هستند. چنانچه شما از اين داروها مكررا" استفاده كنيد ممكن است چشمهاي شما قرمزتر شده و با قطع دارو تحريك و قرمزي ايجاد كنند.

داروهاي نيازمند نسخه
قطره هاي استروئيد (كورتون): اين داروها بسيار قوي هستند و بايستي فقط با نظر پزشك مصرف شوند. استفاده از آن براي مشكلات چشمي بدون نظر پزشك مي تواند خطرناك باشد. وقتيكه استروئيدها استفاده ميشوند توانايي چشم براي مقابله با عفونتها و ترميم صدمات كاهش مي يابد. استفاده طولاني مدت از اين قطره ها ميتواند منجر به ايجاد آب سياه يا آب مرواريد و باعث از دست دادن ديد شما شود. عليرغم اين خطرات فوائد استفاده از استروئيد ها در درمان بعضي بيماريها مهم مي باشد كه بايستي بهرحال تجويز شوند. اسامي ژنريك استروئيدهاي شايع عبارتند از:

• پرونيزولون
• دگزامتازون
• بتامتازون
• هيدروكورتيزون
• فلوئورومتولون
• مدريزون

قطره هاي درمان عفونت: چشم پزشكتان درصورتيكه شما عفونتي داشته باشيد كه بتوان با داروهاي خاص درمان كرد ممكن است اين داروها را تجويز كند. قرمزي چشم لزوماً به معناي وجود عفونت نيست. داروي خاصي وجود ندارد كه بر روي تمامي عفونتها موثر باشد. بعضي عفونتها را نمي توان با هيچكدام از داروهاي فعلي درمان كرد. شما بايستي در عرض چند روز بهبودي قابل توجهي بدست آوريد. در صورتيكه در حين استفاده قطره وضعيت چشم شما بدتر شد با چشم پزشك تماس بگيريد.

قطره هاي درمان گلوكوم (آب سياه): آب سياه بيماري عصب چشمي و اغلب ناشي از افزايش فشار داخل چشم است. از آنجا آب سياه مي تواند منجر به كاهش ديد شود قطره هاي چشمي براي كاهش فشار چشم مورد استفاده قرار مي گيرند.

بعضي از داروهاي گلوكوم مانع ايجاد مايع بيش از حد داخل چشم مي شوند. ساير داروها خروج مايع را در چشم بيشتر مي كنند. شما قطره هاي ضد آب سياه را در چشم مي ريزيد اما اين داروها روي بقيه نقاط بدن شما هم اثر مي كنند. چون اين داروها مانع از دست دادن ديد شما مي شوند شما ممكن است مجبور باشيد اين عوارض جانبي را تحمل كنيد.

مراقب عوارض جانبي باشيد
داروهاي مختلف ضد آب سياه اثرات جانبي متفاوتي دارند.

تنگ كننده هاي مردمك: آنها ممكن است باعث تاري ديد، سردرد و حتي پارگي پرده شبكيه شوند. اگرچه پارگي پرده شبكيه نادر است ولي چنانچه شما نقاط سياه متحرک يا جرقه هاي نوراني ديديد فورا" با چشم پزشك تماس بگيريد.

بلوک كننده هاي بتا: ممكن است باعث مشكلات تنفسی در كسانيكه آسم يا تنگي نفس دارند شوند. از عوارض ديگر اين داروها كاهش يا نامنظمي ضربان قلب و افسردگي است. لازم است اگر آسم يا تنگي نفس داريد پزشكتان را قبلا" مطلع نماييد.

اپي نفرين: ممكن است باعث افزايش يا نامنظمي ضربان قلب و يا افزايش فشارخون شوند.

چنانچه شما هر كدام از اين اثرات جانبي را تجربه كرديد به چشم پزشك مراجعه كنيد. همچنين در صورتيكه از قطره هاي ضد آب سياه استفاده مي كنيد در مراجعه به ديگر پزشكها هم مدت مصرف را يادآوري كنيد.

منبع:  http://www.noorvision.org